25 فروردین 1400
عبدالرحمان شرفکندی "هه ژار" در 25 فروردین ماه 1300 شمسی در روستای شرفکند، روستایی بین بوکان و مهاباد به دنیا آمد. با کتاب خو گرفت. نخستین دیوان اشعارش را با نام آلکوک در ۱۳۲۵ خورشیدی در تبریز منتشر کرد.... ..........ز کارهای متفاوت او در زبان فارسی، ترجمه کتاب ارزشمند «قانون در طب» ابوعلی سینا از زبان عربی است
تبریز امروز:
عبدالرحمان شرفکندی "هه ژار" در 25 فروردین ماه 1300 شمسی در روستای شرفکند، روستایی بین بوکان و مهاباد به دنیا آمد. با کتاب خو گرفت. نخستین دیوان اشعارش را با نام آلکوک در ۱۳۲۵ خورشیدی در تبریز منتشر کرد. با فروپاشی جمهوری مهاباد در 1325 آواره ی عراق شد و سالها بهطور ناشناس، کارگری کرد. به مرض سل مبتلا شد و برای درمان به لبنان رفت، دو سال بعد به عراق برگشت و در منطقه مرزی «عراق – ترکیه – سوریه» سکونت کرد. تألیفات و ترجمههای مختلفی انجام داد. از کارهای متفاوت او در زبان فارسی، ترجمه کتاب ارزشمند «قانون در طب» ابوعلی سینا از زبان عربی است
هه ژار مترجم و محققی فعال بود، اما در کردستان او را بهعنوان شاعر میشناسند ، او در سال 1325 به عنوان شاعر ملی کردستان شناخته می شود
ههنبانه بورینه یا به کردی ههنبانه بۆرینه نام فرهنگ لغت کردی به کردی و فارسی است که به همّت و سرپرستی هه ژار و ویراستاری محمدماجد مردوخ روحانی، پژوهشگر و
فرهنگنویس کرد، گردآوری و نوشته شدهاست. چاپ نخستِ این کتاب از سوی انتشارات سروش در ۱۰۳۶ صفحه به سال ۱۳۶۹ منتشر شدهاست.
فرهنگ هنبانه بورینه بیش از ۶۰ هزار مدخل را در بر میگیرد و در آن واژگان پنج گویش اصلی زبان کردی و لهجههای فراوان هریک از آنها آورده شدهاست. هر واژه نخست به زبان کردی لهجۀ سورانی شرح و توضیح داده شده و سپس معادل آن به زبان فارسی آمده است.
در ترجمهٔ کردی، معنای «ههنبانه بورینه» یا «ههمبانه بورینه» انبان یا خورجینی است که هر آنچه را آرزو کنی میتوانی از آن بیرون بیاوری
در دوران حاکمیت صدام حسین در عراق و در جریان عملیات انفال به منظور نابودی فرهنگ و تمدن کردها و پاکسازی قومی آنان، روستاهای کردنشین بسیاری تخریب و سکنۀآن وادار به کوچ اجباری و یا حتی قتل عام شدند. هه ژار در فرهنگ هنبانه بورینه نام ۱۳۰۴ روستا را که در جریان این عملیاتها نابود شدهاند به صورت مدخلهایی جداگانه ثبت کردهاست. در برابر نام هریک از این روستاها نوشته شدهاست: نام روستایی در کردستان که توسط بعثیان ویران شد
هه ژار، بر اثر بیماری در روز پنجشنبه دوم اسفندماه ۱۳۶۹ در تهران درگذشت. پیکر او را به مهاباد منتقل کردند و در شهر ماتم زده جمعیت انبوهی از دور و نزدیک برای وداع با وی گرد آمده بودند، حتی مسعود بارزانی، رئیس وقت اقلیم کردستان عراق نیز حضور داشت، پیکر او به گورستان بداق سلطان برده شد و در کنار ماموستا هیمن و ملا غفور دباغی به خاک سپرده شد مجموعه آثار استاد هژار عبارتند از
ـ آله کوک. مجموعه شعر.
ـ «به یتی سه ره مه ر و لاسایی سه گ و مانگه شه و» مجموعه شعر هزار بیتی
ـ «مم و زین خانی»
ـ «یک جلوش تا بینهایت صفر ها» از دکتر شریعتی. ترجمه به کردی
ـ عرفان، برابری، آزادی از دکتر شریعتی ترجمه به کردی.
ـ آری، اینچنین بود برادر، از دکتر شریعتی. ترجمه به کردی
ـ پدر! مادر! ما متهمیم! از دکتر شریعتی، ترجمه به کردی
ـ تاریخ سلیمانیه، از عربی به فارسی
ـ روابط فرهنگی ایران و مصر از عربی به فارسی
ـ عشیره فراموش شده گاوان از عربی به کردی
ـ شرفنامه به کردی
ـ دیوان ملای جزیری همراه با شرح آن
ـ فرهنگ فارسی – کردی با خط لاتینی
ـ فرهنگ کردی – کردی و فارسی
ـ تاریخ اردلان از فارسی به کردی
ـ کتابچهی «پنج انگشت، یک مشت است». ترجمه از فارسی به کردی. ویژه کودکان که چندین بار چاپ شده است.
ـ آثارالبلاد و اخبارالعباد از عربی به کردی
ـ عمر خیام به کردی
ـ بو کوردوستان - هه ژار» دیوان شعر
ـ «قانون در طب» از ابوعلی سینا ترجمه از عربی به فارسی
ـ نسخه اصلی «مم و زین» با معنی و شرح واژه ها و اصطلاحات مشکل آن
شاعر اوختای در تبریز در وصف کردستان و اعماق دره هایش به ژرفای هه ژار اشاره می کند
اخبار ، گزارشات ، عکسها و فیلم های خود را برای ما ارسال دارید . برای ارسال میتوانید از طریق آدرس تلگرامی یا ایمیل استفاده کنید.