خبر های ویژه
9 شهریور 1397
روزه سخی!
مزار شریف در مزار شریف!
با آن‌که مرقد حضرت علی در شهر نجف عراق واقع شده اما این زیارت گاه نیز منتسب به اوست و آن‌را مردم افغانستان به نام “مزار سخی جان” می‌شناسند.نام اصلی این منطقه‌ی بلخ “خواجه خیران” بوده است؛ یکی از روستاهای معروف این ولایت که بعدا به نام مزار شریف شهره شد.
تبریز امروز:
با آن‌که مرقد حضرت علی در شهر نجف عراق واقع شده اما این زیارت گاه نیز منتسب به اوست و آن‌را مردم افغانستان به نام “مزار سخی جان” می‌شناسند.نام اصلی این منطقه‌ی بلخ “خواجه خیران” بوده است؛ یکی از روستاهای معروف این ولایت که بعدا به نام مزار شریف شهره شد.
بر اساس داستان‌ها و گفته‌های مردم بلخ، در منطقه خیران ولایت بلخ که اکنون شهر مزار شریف و زیارتگاه سخی است، بر روی تپه‌ای که به نام “تل علی” معروف بود، گنبد کوچکی با دریچه‌ی پولادین و قفل نقره ای یافته شد. داخل این گنبد، قرآنی به خط کوفی بر پوست آهو همراه با شمشیری بزرگ و سنگی بوده است و بر سنگ نیز نوشته شده بود که “هذا قبر ولی الله علی اسدالله”.
زمانی که اهالی آن روستا و منطقه از موضوع آگاه شدند به سرور و شادمانی پرداختند و بابت این اتفاق میمون نذر و خیرات کردند. این خبر به سلطان سنجر رسید. او نیز به‌خاطر این موضوع به بلخ آمد. گفته شده که سنجر ۵۰هزار دینار زر سرخ نیز به این مکان و مردم منطقه هدیه کرد.
مراسم بلند کردن علم سخی در شروع سال خورشیدی در روضه‌ی حضرت علی
سلطان سنجر خواست صندوق را با خود به مرو ببرد و آنجا به خاک بسپارد و بارگاهی بسازد، اما شماری از بزرگان وقت بلخ مانع شده و درخواست کردند که این صندوق همانجا بماند. او هم از تصمیمش منصرف شد و ساختمان کوچکی خشتی در آنجا ساخت.در زمان چنگیزخان این بنا از بین برده شد و دوباره این منطقه به نام پیشین آن که «تل علی» گفته می‌شد مسما شد.
اما در سال ۸۵۹ هجری شمسی هنگام پادشاهی سلطان حسین بایقرا که امیر بایقرا برادرش حکومت بلخ را برعهده داشت، شمس‌الدین محمد از نوادگان بایزید بسطامی از کتاب‌خانه ملتان هند تاریخی بدست آورد که زمان سلطان سنجر را شرح می‌داد و داستان وقت بلخ را حکایت کرده بود.شمس الدین محمد آن را به میرزا بایقرا داد و این موضوع دوباره مورد بررسی قرار گرفت.
بعد از بررسی ثابت شد که چنین صندوقی در آن جا وجود دارد. در پی آن سلطان حسین آغاز به ساخت گنبد و بارگاهی در آنجا کرد. او برای آبادانی آنجا ساختمان‌هایی ساخت، بازاری درست کرد و صد خانوار از مِهان هرات را بدان‌جا فرستاد. او جویی از رودخانه‌ی بلخ جدا ساخته و بدان‌جا آورد که به “نهر شاهی” شهرت یافت. پس از آن این شهر بزرگ‌تر شده و به مزار شریف شهرت یافت.
در زمان شاهان بلخ روضه حضرت علی گسترش یافت و ساختمان‌های دیگری به آن اضافه شد. از جمله عبدالمؤمن خان بن عبدالله خانِ ازبک، یازدهمین امیر شیبانی گنبدی بر آن ساخت. ولی محمد خان بن جانی خان دومین امیر دودمان جانی که حدودا از ۱۰۱۴ تا ۱۰۱۷ پادشاهی کرد، آرایش‌هایی در ساختمان‌ها و داخل روضه بوجود آورد و نیز باغ‌هایی در اطراف آن ساخت.
زیارتگاه حضرت علی در زمان شاهان مختلف افغانستان بازسازی شده است
در زمان محمد مقیم‌خان بن سبحان‌قلی‌خان حاکم بلخ، زمین‌لرزه‌ای رخ داد و گنبد فروریخت. او دوباره این زیارت را به حالت معیاری‌تری که وضعیت کنونی‌اش می باشد، بازسازی کرد. کاشی‌کاری ساختمان‌های روضه حضرت علی نیز از سال ۱۲۸۷در زمان حکومت امیر علم‌خان به دست سمیع سمرقندی آغاز شد.محمد ظاهرشاه آخرین پادشاه افغانستان نیز در سال ۱۳۱۹ نوسازی‌ها و تزییناتی در ایوان ورودی و دیگر بخش‌های آن انجام داد.
ارتباط با تبریز امروز
اخبار ، گزارشات ، عکسها و فیلم های خود را برای ما ارسال دارید . برای ارسال میتوانید از طریق آدرس تلگرامی یا ایمیل استفاده کنید.
اشتراک در خبرنامه
برای اطلاع از آخرین خبرهای تبریز امروز در کانال تلگرام ما عضو شوید.
فرم تماس با تبریز امروز
کلیه حقوق این سایت متعلق به پایگاه خبری تبریز امروز بوده و استفاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع
است.
طراحی وتولید
توسططراح وب سایت