6 آبان 1404
شش سال از آخرین دیدار رؤسای جمهور «شی جین پینگ» و «دونالد ترامپ» میگذرد، اما محتوای گفتوگوها عمدتاً همان باقی مانده است. در سال ۲۰۱۹ نیز تجارت و تایوان در صدر اولویتهای دستور کار قرار داشتند. پیش از اجلاس anticipated این دو در ۳۰ اکتبر ۲۰۲۵، ترامپ همچنین نشان داده که میخواهد از چین برای آوردن روسیه به میز مذاکرات صلح کمک بگیرد – که موضوع سومی مهم را به مباحث این دو مرد اضافه میکند. اما در این سه موضوع – تجارت، تایوان و روابط چین و روسیه – از آخرین دیدار ترامپ و شی چه تغییراتی حاصل شده است؟ «رانا میتر»، استاد روابط آمریکا-آسیا در مدرسه کندی هاروارد، توضیح میدهد که از سال ۲۰۱۹ چه تغییراتی رخ داده و پیشزمینه ژئوپلیتیک گفتوگوهای دوجانبه آینده چیست.
تبریز امروز:
شش سال از آخرین دیدار رؤسای جمهور «شی جین پینگ» و «دونالد ترامپ» میگذرد، اما محتوای گفتوگوها عمدتاً همان باقی مانده است. در سال ۲۰۱۹ نیز تجارت و تایوان در صدر اولویتهای دستور کار قرار داشتند.
پیش از اجلاس anticipated این دو در ۳۰ اکتبر ۲۰۲۵، ترامپ همچنین نشان داده که میخواهد از چین برای آوردن روسیه به میز مذاکرات صلح کمک بگیرد – که موضوع سومی مهم را به مباحث این دو مرد اضافه میکند.
اما در این سه موضوع – تجارت، تایوان و روابط چین و روسیه – از آخرین دیدار ترامپ و شی چه تغییراتی حاصل شده است؟ «رانا میتر»، استاد روابط آمریکا-آسیا در مدرسه کندی هاروارد، توضیح میدهد که از سال ۲۰۱۹ چه تغییراتی رخ داده و پیشزمینه ژئوپلیتیک گفتوگوهای دوجانبه آینده چیست.
تایوان: عقبنشینی بازهای جنگ طلب آمریکا
در مقایسه با جایگاه دو کشور در سال ۲۰۱۹، بزرگترین متغیر تغییرکرده این است که آیا موضع آمریکا در قبال تایوان نرمتر شده است یا خیر.
در دولت اول ترامپ، سیاست تایوان توسط چهرههایی مانند وزیر امور خارجه، «مایک پمپئو» شکل میگرفت که به وضوح در قبال چین و موضوع تایوان مواضعی تهاجمی داشتند. به نظر میرسید در آن زمان آمریکا در تلاش بود تا تضمین خود – هرچند کمتر از یک تعهد کامل – برای کمک به تایوان در پیگیری مسیر خودمختاری (اما نه استقلال کامل) را تقویت کند.
در دوران دولت بایدن، موضع آمریکا در مورد تایوان تحت تأثیر رویدادهای گستردهتر دیگر در روابط چین و آمریکا، مانند ماجرای بالن جاسوسی و سپس سفر جنجالی «نانسی پلوسی»، رئیس وقت مجلس نمایندگان آمریکا، به تایوان قرار گرفت – که هر دو به روابط واشنگتن-پکن آسیب زدند و منجر به افزایش تنشها در تنگه تایوان شدند.
[توضیح تصویر: یک هوادار طرفدار چین بر روی عکس مخدوش شده نانسی پلوسی در طی یک اعتراض در هنگکنگ علیه سفر او به تایوان در ۳ اوت ۲۰۲۲ قدم میگذارد.]
«مارکو روبیو»، وزیر امور خارجه کنونی ترامپ، نیز به طور سنتی مواضع بسیار تهاجمی در قبال تایوان داشته – اما اکنون به طور کلی این حس وجود دارد که این رویکرد تهاجمی در دولت دوم ترامپ مسلط نیست.
بخش زیادی از این موضوع بر خود ترامپ متمرکز است و این سؤال که آیا او به دنبال یافتن یک توافق مصالحهجویانه متفاوت با چین است که شامل موضع آمریکا در قبال تایوان نیز میشود.
شواهدی از این امر را میتوان earlier امسال مشاهده کرد زمانی که دولت ترامپ مانع از توقف «ویلیام لای چینگ-ته»، رئیسجمهور تایوان، در نیویورک در مسیر او به آمریکای مرکزی و جنوبی شد – اقدامی که میتوان آن را یک امتیاز به پکن تفسیر کرد. به طور مشابه، ترامپ در طول تابستان ۴۰۰ میلیون دلار از تسلیحات آمریکایی در نظر گرفته شده برای تایوان را متوقف کرد.
تفاوت اصلی دیگر در حال حاضر، در مقایسه با آخرین دیدار شی و ترامپ، این است که آنها با یک تایوان از نظر سیاسی متفاوت طرف هستند. در سال ۲۰۱۹، آمریکا و چین با «رئیسجمهور تسای اینگ-ون» تایوان سر و کار داشتند که رویکردی عملگرا و منعطف در مورد مسئله استقلال تایوان داشت – چیزی که پکن به شدت با آن مخالف است.
رئیسجمهور جدید تایوان، «لای چینگ-ته»، خواهان استقلال نبوده، اما مطمئناً بسیاری از تحلیلگران گفتهاند که او مشتاقتر است بر جدایی تایوان از سرزمین اصلی تأکید کند. این موضعی است که آمریکا نمیخواهد هیچ نشانای بدهد که از آن حمایت میکند.
در همین حال، پکن به فشار خود بر تایوان ادامه داده است – تنها چند روز قبل از اجلاس ترامپ و شی، رسانههای دولتی چین از انجام «رزمایشهای مقابلهای» با مشارکت بمبافکنهای اچ-۶کی چین در نزدیکی تایوان خبر دادند.
اما این امر معمول است. دولت چین به طور سنتی قبل از جلسات، خطی حداکثری در مورد تایوان اتخاذ کرده و سپس در حین مذاکرات، از rhetoric (بیان و ادبیات) خود کاسته است.
پس پکن چه میخواهد؟ در هفتهها و ماههای اخیر، حزب کمونیست چین نشان داده است که مایل است عبارتبندی واشنگتن در مورد تایوان از «آمریکا از استقلال حمایت نمیکند» به «آمریکا با استقلال مخالف است» تغییر یابد.
اما من در کوتاهمدت انتظار هیچ حرکتی از سوی واشنگتن در این مورد را ندارم. راهحل ترجیحی برای تایوان در کوتاهمدت و میانمدت، حفظ وضعیت موجود است. با این حال، به دلیل افزایش حضور چین در حریم هوایی و دریایی تایوان، حفظ این وضعیت روز به روز دشوارتر میشود.
تجارت: ابزارهای ترامپ کند شدهاند
در سال ۲۰۱۹، آمریکا و چین در حال تدوین یک توافق اقتصادی و تجاری «فاز یک» بودند که قرار بود به یک معامله بسیار بزرگتر تبدیل شود.
اما این معامله گستردهتر محقق نشد. هر دو طرف در تحقق شرایط توافق با مشکل مواجه بودند و سپس همهگیری کرونا در سال ۲۰۲۰، تجارت و زنجیرههای تأمین جهانی را دچار اختلال کرد.
[توضیح تصویر: رؤسای جمهور دونالد ترامپ و شی جین پینگ در ۹ نوامبر ۲۰۱۷ در پکن با رهبران کسبوکار دیدار میکنند.]
اکنون در یک محیط تعرفهای بسیار متفاوت نسبت به دولت اول ترامپ قرار داریم – تعرفهها اکنون جهانی شدهاند و ترامپ میخواهد همه پرداخت کنند.
این امر در کوتاهمدت یک موضع مذاکرهای سختتر برای ترامپ ایجاد میکند – انگیزه کمتری برای متحدان آمریکا وجود دارد که با اعمال محدودیتهای اضافی خود بر چین، به آن فشار وارد کنند. به عنوان مثال بریتانیا را در نظر بگیرید. در دولت اول ترامپ، یک سری تماسهای تلفنی از کاخ سفیه، دولت بوریس جانسون را تحت فشار قرار داد تا غول چینی «هوآوی» را از داشتن سهمی در بازار مخابرات بریتانیا منع کند. اما در آن زمان، هیچ تعرفه ۱۰ درصدی تحمیلی آمریکا بر بریتانیا وجود نداشت. و اگرچه ۱۰ درصد در مقایسه با تعرفههای اعمال شده بر其他地方 کم است، اما همچون مانعی است هنگام تلاش برای اعمال فشار بر متحدان و شرکا علیه چین.
و در مقایسه با سال ۲۰۱۹، آسیبپذیری زنجیرههای تأمین حتی بیشتر آشکار شده است. ما شواهدی از این امر را در اقدامات چین برای محدود کردن مواد معدنی کمیاب دیدهایم. اما در سالهای میاناین، پکن حتی بیش از پیش خود را در زنجیرههای تأمین جهانی جا داده است – که فشار بر شرکتهای آمریکایی را نیز برای ترامپ دشوارتر میکند.
شرکت اپل را در نظر بگیرید. این شرکت تحت فشار دولت ترامپ، بخش بیشتری از تولید آیفون خود را به هند – رقیب چین – منتقل کرده است. اما در عمل، تولید قطعات و مونتاژ آیفون همچنان در چین انجام میشود – زیرا هیچ جای دیگری نمیتواند این کار را با چنین دقت و حجمی انجام دهد.
روسیه: چین به ادامه بازی تعادلی خود ادامه میدهد
رویکرد چین به رابطه خود با روسیه از دوره اول ریاستجمهوری ترامپ واقعاً تغییر نکرده است – پکن هنوز هم تصمیمات خود در مورد روسیه را با توجه اندک به نظرات آمریکا اتخاذ میکند.
البته، روسیه تا سال ۲۰۲۲ – سه سال پس از آخرین دیدار شی و ترامپ – به طور کامل به اوکراین حمله نکرده بود. اما تا آن زمان، حمله به کریمه در سال ۲۰۱۴ و گرجستان در سال ۲۰۰۸ رخ داده بود.
چین روسیه را به خاطر این اقدامات محکوم نکرد، اما در مورد این مسائل در سازمان ملل متحد noticeably (به طور محسوسی) رأی ممتنع داد. و هرگز الحاق این مناطق توسط روسیه را به رسمیت نشناخت.
به طور مشابه امروز، پکن هرگز ادعاهای روسیه بر بخشهای اشغالی شرق اوکراین را به رسمیت نشناخته است.
بنابراین چین موضع متعادل و محتاطانه خود را ادامه داده است. اولویت آن، نرنجاندن روسیه است که بیش از پیش به آن به عنوان بازاری کلیدی برای کالاهای چینی مینگرد. چین فناوری با قابلیت دوگانه (نظامی-غیرنظامی) در اختیار روسیه قرار میدهد که برای بخش نظامی روسیه مفید است، و نفت – اما چانهزنی سرسختانهای میکند. اینها «قیمت رفیقانه» نیستند.
چین نمیخواهد چیزی آن تجارت را بر هم بزند، بنابراین در ابتدا نسبت به گرمی نسبی دولت ترامپ نسبت به روسیه مشکوک بود، اما سپس احساس آرامش کرد.
در مورد خود جنگ، چین به وضوح درک میکند که روسیه ممکن است برنده جنگ نباشد، اما قادر به ادامه آن است – و این برایش کافی است. یک روسیه منزوی، وابسته به کالاهای چینی، به نفع پکن است.
اخبار ، گزارشات ، عکسها و فیلم های خود را برای ما ارسال دارید . برای ارسال میتوانید از طریق آدرس تلگرامی یا ایمیل استفاده کنید.