26 آذر 1395
لسان عثمانی که ترکیبی از زبان ترکی و عربی و فارسی و لاتین بود ؛مسیر خود را به سوی زبانی ترکی و لاتین طی کرد .
تبریز امروز : داخل مسجد دانشگاه استانبول بودم ؛ بعد از خروج از مسجد مشغول تماشای حجاری های زیبای دیوارها و سنگ های قبر اطراف بنا بودم که اشعاری ترکی و فارسی را نوشته بودند.
دو نفر جوان پشت سر من می آمدند؛ تا آنکه خواستند با من صحبت کنند ؛ از من پرسیدند چرا وضوی من ناقص بود ! جوابی برای آنان نداشتم !
بسیار مشکل به نظرم می رسید که به آنان تفاوت را توضیح بدهم .ا الان هم چندان یاد نگرفته ام ! به هر نحو از بحران گذشتم !
حال درخواست من از جوانان این بود که سنگ های قبر و متون ترکی ، فارسی و عربی را برایم بخوانند. هر دو مانده بودند ، نمی توانستند و اینجا من بودم که متون روی سنگ ها و سر درها را برایشان خواندم و سینه را جلو دادم!
***
فرو پاشی دوران عثمانی و نهضت تجدد طلبی آتا تورک به همراه تلاش برای دین زدایی موجب قطع و ایجاد یک شکاف فرهنگی مابین گذشته و فرهنگ دیرینی گردید که ترکان عثمانی آن را تا قلب اروپا برده بودند.
تحقیر ترک ها بعد از سقوط عثمانی و سال ها بردگی آنان در اروپا و ماندن در دروازه های اروپا برای وارد شدن به اتحادیه و بکار گیری آنان در شغل های کوچک همچون سو استفاده از نیروی نظامی ترک در درگیری های ناتو و در نهایت حتی تلاش برای اعمال قدرت با کودتا و تعیین سرن.شت مردم با روش غیرقانونی و فشار، در نهایت ماجرای بیداری و بازگشت به خویشتن را در ترکیه رقم زده است.
قدرت رسیدن گروه هایی با عناوین دینی نمودی از این ماجرا بودند و اکنون نهضت دین در کنار عثمانی گری سیاست مداران موجب آشکار شدن پیوند میراث کهن جامعه ترک با ارزش و فرهنگ های گذشته اش شده است.
***
این لبیات سال ها ورد زبان تجدد طلبان ترکیه بود؛
عرب جه ایستین عوربانه گئتسین
عجم جه ایستین ایرانه گئتسین
کی بیز تورکیز
بیزه تورکی گرک دیر
آنکه طالب زبان عربی است به عربستان برود
آنکه عجم می خواهد به ایران برود
چون که ما ترکیم
ترکی برای مان باید است
که بعد از سقوط عثمانی وارد فرهنگ ترکیه شده بودند و در نتیجه لسان عثمانی که ترکیبی از زبان ترکی و عربی و فارسی و لاتین بود ؛ مسیر خود را به سوی ایجاد زبانی ترکی و لاتین طی کرد .
تا چند سال پیش نسل جوان ترک ناتوان از خواندن متون کهن و رجوع به فرهنگ کهن خود بودند ، اما اکنون لسان عثمانی دوباره در ترکیه رشد می یابد
؛نگارش در زبان ترکی با الفبای عرب، خطاطی و برگزاری نمایشگاه های خط به عنوان یک هنر اسلامی نشان و نمودی از پیوستگی فرهنگی و جریان همگرایی مردمی در منطقه است.
توفیق وحیدی آذر
اخبار ، گزارشات ، عکسها و فیلم های خود را برای ما ارسال دارید . برای ارسال میتوانید از طریق آدرس تلگرامی یا ایمیل استفاده کنید.