تبریز امروز:
کریستوفر پی. شایتل – دانشیار جامعه‌شناسی، دانشگاه ایالتی ویرجینیا غربی
برنارد دی. دی‌گرگوریو – دانشجوی دکترای جامعه‌شناسی، دانشگاه ایالتی ویرجینیا غربی
کیتی ای. کورکوران – استاد جامعه‌شناسی، دانشگاه ایالتی ویرجینیا غربی
تصویری از سیلوئت یک جادوگر با کلاه نوک‌تیز که گربه‌ای را در برابر ماه کامل در دست دارد، در پس‌زمینه‌ای سیاه.
تحقیقات نشان داده آموزش، درآمد و ویژگی‌های جمعیتی بر دیدگاه ما درباره جهان نادیدنی تأثیر دارد.
(عکس: Getty Images / karetoria)
جوانان آمریکایی بیشتر به جادو و شانس باور دارند — همان‌طور که پژوهش جدید ما نشان می‌دهد.
ما به‌عنوان جامعه‌شناسانی که پویایی‌های اجتماعی دین در ایالات متحده را مطالعه می‌کنیم، در سال ۲۰۲۱ یک نظرسنجی ملی با نمونه‌ای نماینده از جمعیت آمریکا انجام دادیم. این نظرسنجی شامل ده‌ها پرسش از ۲۰۰۰ آمریکایی بالای ۱۸ سال بود و طیف وسیعی از باورها درباره پدیده‌های فراطبیعی را پوشش می‌داد—از باور به شیطان گرفته تا باور به نیروی جادویی سنگ‌های کریستالی.
تحلیل‌های آماری ما نشان داد که باورهای فراطبیعی در آمریکا معمولاً در چهار دسته طبقه‌بندی می‌شوند:
باورهای دینی سنتی
مانند باور به خدا، وجود فرشتگان و شیاطین، و اعتقاد به روح و مسیر آن پس از مرگ.
نیروهای روحی و ذهنی
که شامل برخی باورهای پارانرمال یا عصر نو (New Age) می‌شود، مانند ارتباط با مردگان، پیش‌گویی آینده، یا باور به سفر روح از طریق زمان یا فضا.
باور به جادو و جادوگران
در این دسته، پرسش‌هایی درباره وجود «جادوی سیاه» و امکان «طلسم‌کردن دیگران» مطرح شد.
نیروهای فراطبیعی مربوط به شانس
مانند باور به این‌که «گربه سیاه بدشانسی می‌آورد.»
تحلیل‌های ما نشان داد که تحصیلات بالاتر و درآمد بالاتر با سطح پایین‌تری از باورهای فراطبیعی در تمام چهار دسته همراه است.
برای مثال، کسانی که مدرک کارشناسی یا بالاتر دارند، در هر چهار دسته پایین‌تر از میانگین نمره آورده‌اند؛ در حالی که کسانی با تحصیلات کمتر، نمره‌ای بالاتر از میانگین داشته‌اند.
از نظر نژادی و قومی، افراد لاتین‌تبار یا اسپانیایی‌زبان بیش از افراد سفیدپوست به باورهای مربوط به «جادو و جادوگران» گرایش نشان دادند.
حدود ۵۰٪ از لاتین‌تبارهای شرکت‌کننده در نظرسنجی ما به‌وضوح موافق بودند که «جادوگران وجود دارند»—در مقایسه با حدود ۳۷٪ از سفیدپوستان.
در مقایسه جنسیتی، زنان بیش از مردان به دسته «نیروهای روحی و ذهنی» باور داشتند.
مثلاً، حدود ۳۱٪ از زنان شرکت‌کننده با این جمله موافق بودند که «امکان ارتباط با مردگان وجود دارد»، در مقایسه با حدود ۲۲٪ از مردان.
پژوهش ما به دو پرسش کلیدی می‌پردازد:
آیا افرادی که به یک نوع باور فراطبیعی معتقدند، بیشتر تمایل دارند به انواع دیگر هم باور داشته باشند؟
باورهای مختلف فراطبیعی چگونه در میان گروه‌های جمعیتی مختلف—بر اساس سطح تحصیلات، نژاد، قومیت و جنسیت—متفاوت‌اند؟
پاسخ به این پرسش‌ها برخلاف انتظار، ساده نیست. بسیاری از نظرسنجی‌های علمی در آمریکا، در بهترین حالت، تنها یک یا دو پرسش درباره باورهای دینی دارند—و به‌ندرت پرسشی درباره دیگر اشکال باورهای فراطبیعی مانند پدیده‌های پارانرمال یا خرافات در آن‌ها گنجانده می‌شود.
این کمبود، ممکن است منجر به درکی ناقص از نحوه دگرگونی باورها و رفتارهای فراطبیعی در آمریکا شود.
تعداد فزاینده‌ای از آمریکایی‌ها در حال ترک ادیان سازمان‌یافته هستند. اما مشخص نیست که باورهای فراطبیعی هم همان مسیر را طی کنند—مخصوصاً آن دسته از باورهایی که مستقیماً به هویت‌های دینی سنتی وابسته نیستند.
برای مثال، فردی ممکن است خود را غیرمذهبی بداند اما معتقد باشد که کریستالی که به گردن دارد، برای او اثرات ماورایی دارد.
به‌علاوه، درک این نکته که باورهای فراطبیعی لزوماً فقط به باورهای دینی سنتی محدود نمی‌شوند، ممکن است برای فهم بهتر بسیاری از مسائل اجتماعی مفید باشد.
برای نمونه، تحقیقات نشان داده‌اند که باور به پدیده‌های پارانرمال با اعتماد کمتر به علم و پزشکی مرتبط است.
نظرسنجی ما دیدی لحظه‌ای از ماهیت و الگوهای باور فراطبیعی در آمریکا به دست می‌دهد، اما چیزی درباره چگونگی تغییر این باورها در طول زمان نمی‌گوید.
ما امیدواریم در آینده، هم ما و هم دیگر پژوهشگران، نظرسنجی‌هایی انجام دهیم که پرسش‌های متنوع‌تری درباره موجودات و نیروهای فراطبیعی مطرح کنند، تا بتوان تغییرات آن‌ها را در گذر زمان تحلیل کرد.
