حریم خصوصی و امنیت داده‌ها در اینترنت اشیا از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. با ظهور دستگاه‌های متصل، حسگرها و فناوری‌ها، راحتی و کارایی بی‌سابقه‌ای در دسترس ما قرار گرفته است. از دستگاه‌های هوشمند خانگی گرفته تا فناوری‌های پوشیدنی، اینترنت اشیا (IoT) به بخش جدایی‌ناپذیری از زندگی روزمره ما تبدیل شده است. با این حال، این اتصال‌پذیری همچنین خطرات قابل‌توجهی برای حریم خصوصی و امنیت ایجاد می‌کند که باید برای تضمین ایمنی کاربران و داده‌هایشان برطرف شوند.
دستگاه‌های IoT قادر به جمع‌آوری و انتقال حجم عظیمی از داده‌های شخصی و حساس هستند. این داده‌ها می‌توانند توسط هکرها و دیگر عاملان مخرب مورد سوءاستفاده قرار گیرند، که ممکن است به سرقت هویت، کلاهبرداری مالی و دیگر جرایم سایبری منجر شود. علاوه بر این، مکانیزم‌های ذخیره‌سازی و کنترل دسترسی دستگاه‌های IoT اغلب در برابر حملات آسیب‌پذیر هستند، با محافظت ضعیف رمز عبور و به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری ناامن به‌عنوان آسیب‌پذیری‌های رایج. این خطرات با نبود رویکردهای استاندارد برای ایمن‌سازی دستگاه‌های IoT تشدید می‌شود، که تضمین رعایت حداقل الزامات امنیتی را دشوار می‌کند.
با افزایش تعداد دستگاه‌های متصل، رسیدگی به این خطرات حریم خصوصی و امنیتی از طریق پیاده‌سازی اقدامات امنیتی، آموزش و قانون‌گذاری ضروری است. در ادامه، خطرات مرتبط با دستگاه‌های IoT و اقداماتی که می‌توان برای کاهش این خطرات و تضمین ایمنی کاربران و داده‌هایشان انجام داد، بررسی می‌شود.
چالش‌های حریم خصوصی و امنیت داده‌ها
خطر جمع‌آوری داده‌ها
دستگاه‌های IoT برای جمع‌آوری و انتقال داده‌ها طراحی شده‌اند، که این ویژگی آنها را در زندگی روزمره ما بسیار مفید می‌کند. با این حال، این جمع‌آوری داده‌ها می‌تواند خطرات قابل‌توجهی برای حریم خصوصی و امنیت داده‌ها ایجاد کند، به‌ویژه در مورد داده‌های شخصی و حساس.
یکی از نگرانی‌های اصلی مرتبط با دستگاه‌های IoT، حجم عظیم داده‌های شخصی است که جمع‌آوری می‌کنند. از موقعیت مکانی گرفته تا رفتار، ترجیحات و وضعیت سلامت، همه چیز توسط این دستگاه‌ها ثبت می‌شود و ردپای دیجیتالی ایجاد می‌کند که می‌تواند مورد سوءاستفاده قرار گیرد. این داده‌ها می‌توانند برای ساخت پروفایل‌های دقیق از کاربران استفاده شوند، که ممکن است به تبلیغ‌کنندگان فروخته شوند یا برای سرقت هویت، کلاهبرداری مالی و دیگر جرایم سایبری به کار روند.
علاوه بر این، خطر بهره‌برداری از داده‌ها تنها به تهدیدات خارجی محدود نمی‌شود. خود دستگاه‌های IoT ممکن است در برابر نقض داده‌ها آسیب‌پذیر باشند، که می‌تواند به افشای داده‌های شخصی و حساس کاربران منجر شود. این خطر به‌ویژه برای دستگاه‌هایی با ویژگی‌های امنیتی ضعیف یا غیرموجود که به‌راحتی توسط مجرمان سایبری هک می‌شوند، بالا است.
آمارهای پشتیبان، گستردگی این خطر را نشان می‌دهند. برای مثال، گزارش سالانه اینترنت سیسکو تخمین می‌زند که در سال ۲۰۲۳، ۲۹.۳ میلیارد دستگاه متصل وجود خواهد داشت که هر کدام حجم قابل‌توجهی داده تولید می‌کنند. این حجم عظیم داده، فرصت بزرگی برای هکرها و دیگر عاملان مخرب فراهم می‌کند تا برای اهداف خود از آن سوءاستفاده کنند.
مکانیزم‌های ذخیره‌سازی و کنترل دسترسی
امنیت ذخیره‌سازی و کنترل دسترسی دستگاه‌های IoT یکی دیگر از حوزه‌های نگران‌کننده در زمینه حریم خصوصی و امنیت داده‌ها است. این مکانیزم‌ها نقش کلیدی در اطمینان از امنیت داده‌های کاربران دارند، اما همچنین هدف رایجی برای هکرها و دیگر عاملان مخرب هستند.
یکی از مهم‌ترین آسیب‌پذیری‌های مرتبط با ذخیره‌سازی و کنترل دسترسی دستگاه‌های IoT، محافظت ضعیف رمز عبور است. بسیاری از دستگاه‌های IoT با نام‌های کاربری و رمزهای عبور پیش‌فرض ارائه می‌شوند که به‌راحتی قابل حدس زدن هستند و در برابر حملات بروت‌فورس آسیب‌پذیرند. علاوه بر این، بسیاری از کاربران این رمزهای پیش‌فرض را تغییر نمی‌دهند و دستگاه‌هایشان را در معرض خطر قرار می‌دهند.
آسیب‌پذیری رایج دیگر، به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری ناامن است. دستگاه‌های IoT اغلب به به‌روزرسانی‌های منظم برای رفع آسیب‌پذیری‌ها و اشکالات نیاز دارند، اما این به‌روزرسانی‌ها اگر به‌درستی اجرا نشوند، می‌توانند آسیب‌پذیری‌های جدیدی ایجاد کنند. هکرها می‌توانند از این آسیب‌پذیری‌ها برای دسترسی به داده‌های حساس یا حتی کنترل کامل دستگاه استفاده کنند.
استفاده از ارائه‌دهندگان خدمات شخص ثالث نیز عامل خطر مهمی در ذخیره‌سازی و کنترل دسترسی دستگاه‌های IoT است. بسیاری از دستگاه‌های IoT برای مدیریت داده‌هایشان به ارائه‌دهندگان شخص ثالث وابسته‌اند، که این می‌تواند خطرات امنیتی بیشتری ایجاد کند. اگر این ارائه‌دهندگان به‌طور کافی ایمن نباشند، می‌توانند هدف بالقوه‌ای برای هکرهایی باشند که به دنبال دسترسی به داده‌های کاربران هستند.
آمارها گستردگی این آسیب‌پذیری‌ها را نشان می‌دهند. به‌عنوان مثال، مطالعه اچ‌پی درباره آسیب‌پذیری‌های دستگاه‌های IoT نشان داد که ۷۰٪ دستگاه‌های IoT در برابر حملات آسیب‌پذیر هستند، با محافظت ضعیف رمز عبور به‌عنوان یکی از رایج‌ترین آسیب‌پذیری‌ها. همچنین، بیش از ۸۰٪ دستگاه‌های IoT فاقد ویژگی‌های امنیتی اولیه مانند رمزنگاری و به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری ایمن بودند، که آنها را در برابر حملات سایبری آسیب‌پذیر می‌کرد.
فقدان استانداردهای امنیتی
یکی دیگر از چالش‌های مهم در تضمین حریم خصوصی و امنیت داده‌های دستگاه‌های IoT، نبود استانداردهای امنیتی یکپارچه است. در حال حاضر هیچ مجموعه جهانی از دستورالعمل‌ها یا الزامات برای ایمن‌سازی دستگاه‌های IoT وجود ندارد، که این امر تضمین رعایت حداقل استانداردهای امنیتی را دشوار می‌کند.
فقدان استانداردسازی، اولویت‌بندی امنیت در دستگاه‌ها را برای تولیدکنندگان چالش‌برانگیز می‌کند. در بسیاری از موارد، تولیدکنندگان ممکن است بیشتر بر عملکرد و راحتی تمرکز کنند تا امنیت. این می‌تواند منجر به تولید دستگاه‌های IoT شود که حتی اگر به‌عنوان «ایمن» بازاریابی شوند، در برابر حملات آسیب‌پذیرند.
علاوه بر این، فقدان استانداردسازی، ارزیابی امنیت دستگاه‌ها را برای کاربران دشوار می‌کند. بدون استانداردهای امنیتی شفاف، کاربران ممکن است ندانند چه اقدامات امنیتی را باید جستجو کنند یا چه سؤالاتی را هنگام خرید دستگاه IoT بپرسند. این عدم شفافیت می‌تواند تصمیم‌گیری آگاهانه درباره حریم خصوصی و امنیت داده‌های دستگاه‌ها را برای کاربران دشوار کند.
آمارها گستردگی این مشکل را نشان می‌دهند. مطالعه‌ای توسط اتحاد اعتماد آنلاین نشان داد که ۱۰۰٪ دستگاه‌های IoT آزمایش‌شده در این مطالعه حداقل یک آسیب‌پذیری امنیتی داشتند و ۴۶٪ دستگاه‌ها کاربران را ملزم به تغییر رمزهای پیش‌فرض نمی‌کردند. علاوه بر این، تنها ۱۰٪ دستگاه‌ها قابلیت رمزنگاری داشتند، که نشان‌دهنده فقدان استانداردسازی در اقدامات امنیتی IoT است.
فقدان استانداردها و پروتکل‌های امنیتی
استفاده از دستگاه‌های IoT همچنین نگرانی‌های قانونی و اخلاقی درباره جمع‌آوری، ذخیره‌سازی و استفاده از داده‌های کاربران را ایجاد می‌کند. دستگاه‌های IoT حجم عظیمی از داده‌ها درباره کاربران، از جمله اطلاعات شخصی و حساس، جمع‌آوری می‌کنند.
با این حال، این جمع‌آوری داده‌ها از منظر حریم خصوصی می‌تواند مشکل‌ساز باشد. کاربران ممکن است از گستردگی داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط دستگاه‌های IoT یا نحوه استفاده از این داده‌ها آگاه نباشند. علاوه بر این، کاربران ممکن است کنترلی بر نحوه اشتراک داده‌هایشان با اشخاص ثالث نداشته باشند، که این می‌تواند خطرات حریم خصوصی بیشتری ایجاد کند.
نگرانی‌های اخلاقی نیز در استفاده از دستگاه‌های IoT، به‌ویژه در زمینه‌هایی مانند مراقبت‌های بهداشتی و نظارت بر محیط کار، وجود دارد. برای مثال، استفاده از دستگاه‌های IoT در مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند اطلاعات ارزشمندی درباره سلامت و رفاه بیماران ارائه دهد، اما اگر این داده‌ها به‌طور کافی محافظت نشوند، می‌توانند خطرات حریم خصوصی ایجاد کنند. به‌طور مشابه، استفاده از دستگاه‌های IoT در محیط کار می‌تواند بهره‌وری و کارایی را بهبود بخشد، اما نگرانی‌هایی درباره حریم خصوصی و نظارت بر کارکنان ایجاد می‌کند.
آمارها اهمیت رسیدگی به مسائل قانونی و اخلاقی مرتبط با دستگاه‌های IoT را نشان می‌دهند. به‌عنوان مثال، نظرسنجی مرکز تحقیقات پیو نشان داد که ۶۴٪ آمریکایی‌ها معتقدند دولت باید اقدامات بیشتری برای تنظیم استفاده از دستگاه‌های IoT به‌منظور تضمین حریم خصوصی و امنیت داده‌ها انجام دهد. همچنین، مطالعه‌ای توسط سیسکو نشان داد که ۵۳٪ متخصصان فناوری اطلاعات معتقدند حریم خصوصی بزرگ‌ترین نگرانی مرتبط با پذیرش دستگاه‌های IoT است.
چالش‌های به‌روزرسانی و نگهداری دستگاه‌های IoT
دستگاه‌های IoT اغلب برای کارکرد طولانی‌مدت بدون به‌روزرسانی یا نگهداری طراحی شده‌اند، که این می‌تواند خطرات امنیتی ایجاد کند. با کشف آسیب‌پذیری‌های جدید، تولیدکنندگان باید به‌روزرسانی‌هایی برای رفع این آسیب‌پذیری‌ها منتشر کنند تا دستگاه‌ها ایمن بمانند. با این حال، فقدان استانداردسازی در اقدامات امنیتی IoT و تعداد عظیم دستگاه‌های در حال استفاده، به‌روزرسانی و نگهداری این دستگاه‌ها را چالش‌برانگیز می‌کند.
برای مثال، بسیاری از دستگاه‌های IoT با قدرت محاسباتی و حافظه محدود طراحی شده‌اند، که پشتیبانی از به‌روزرسانی‌های امنیتی منظم را دشوار می‌کند. علاوه بر این، برخی دستگاه‌ها ممکن است مکانیزمی برای به‌روزرسانی سیستم‌افزار خود نداشته باشند، که آنها را در برابر حملات آسیب‌پذیر می‌کند.
چالش‌های مرتبط با به‌روزرسانی و نگهداری دستگاه‌های IoT با تعداد عظیم دستگاه‌های در حال استفاده تشدید می‌شود. طبق گزارش سیسکو، در سال ۲۰۲۰ بیش از ۲۷ میلیارد دستگاه متصل وجود داشت و انتظار می‌رود این تعداد تا سال ۲۰۳۰ به ۱۲۵ میلیارد دستگاه برسد. این تعداد عظیم دستگاه‌ها چالش قابل‌توجهی برای به‌روزرسانی و نگهداری اقدامات امنیتی ایجاد می‌کند.
آمارها شدت این مشکل را نشان می‌دهند. به‌عنوان مثال، مطالعه‌ای توسط مؤسسه پونمون نشان داد که تنها ۳۰٪ سازمان‌ها استراتژی امنیتی IoT داشتند و تنها ۲۰٪ سازمان‌ها برنامه‌ای برای تشخیص و پاسخ به حوادث امنیتی مرتبط با IoT داشتند.
آینده امنیت IoT
با افزایش تعداد دستگاه‌های IoT، آینده امنیت IoT همچنان یک نگرانی حیاتی است. توسعه فناوری‌ها و رویکردهای امنیتی جدید برای اطمینان از ایمن ماندن دستگاه‌های IoT و حفاظت از داده‌های کاربران ضروری خواهد بود.
یکی از حوزه‌های تمرکز برای امنیت IoT، توسعه فناوری‌های هوش مصنوعی (AI) و یادگیری ماشینی (ML) است. این فناوری‌ها می‌توانند برای تشخیص و پاسخ به تهدیدات امنیتی در زمان واقعی استفاده شوند و توانایی شناسایی و کاهش حملات را بهبود بخشند.
حوزه تمرکز دیگر، توسعه استانداردهای امنیتی یکپارچه برای دستگاه‌های IoT است. فقدان استانداردسازی در امنیت IoT نگرانی قابل‌توجهی بوده است، زیرا بسیاری از دستگاه‌ها از اقدامات امنیتی اختصاصی استفاده می‌کنند که ممکن است مؤثر یا سازگار با دیگر دستگاه‌ها نباشند. توسعه استانداردهای امنیتی می‌تواند به رفع این نگرانی‌ها و اطمینان از ایمن ماندن دستگاه‌های IoT کمک کند.
آمارها نیاز به سرمایه‌گذاری مداوم در امنیت IoT را نشان می‌دهند. به‌عنوان مثال، گزارشی از Markets and Markets نشان داد که بازار راه‌حل‌های امنیتی IoT از ۸.۲ میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ به ۳۵.۲ میلیارد دلار تا سال ۲۰۲۵ رشد خواهد کرد. همچنین، نظرسنجی AT&T نشان داد که ۹۰٪ سازمان‌ها قصد دارند سرمایه‌گذاری خود در امنیت IoT را در سال‌های آینده افزایش دهند.
نتیجه‌گیری
اینترنت اشیا (IoT) نحوه زندگی و کار ما را متحول کرده و راحتی و کارایی بی‌سابقه‌ای ارائه داده است. با این حال، اتصال‌پذیری دستگاه‌ها و فناوری‌ها خطرات قابل‌توجهی برای حریم خصوصی و امنیت داده‌ها ایجاد می‌کند که باید برای تضمین ایمنی کاربران و داده‌هایشان برطرف شوند. خطرات مرتبط با دستگاه‌های IoT شامل حجم عظیم داده‌های شخصی جمع‌آوری‌شده، محافظت ضعیف رمز عبور، به‌روزرسانی‌های نرم‌افزاری ناامن، استفاده از ارائه‌دهندگان خدمات شخص ثالث و فقدان استانداردهای امنیتی است. برای کاهش این خطرات، باید اقدامات امنیتی، آموزش و قانون‌گذاری پیاده‌سازی شود. استانداردهای امنیتی یکپارچه باید توسعه یابند، تولیدکنندگان باید امنیت را در دستگاه‌های خود در اولویت قرار دهند، کاربران باید درباره امنیت دستگاه‌هایشان آگاه و آموزش‌دیده شوند و مقرراتی برای اطمینان از رعایت حداقل الزامات امنیتی دستگاه‌های IoT وضع شود. در مجموع، اگرچه مزایای دستگاه‌های IoT بسیار است، اهمیت تضمین حریم خصوصی و امنیت داده‌ها را نمی‌توان نادیده گرفت.
منبع: https://talkingiot.io/how-does-iot-impact-privacy-and-data-security/
