تبریز امروز
درهر کوچه و بازار به تاسیس مدارس،اماکن تفریحی ورزشی و آموزشی،کتابخانه ها و مراکز مطالعه نوباوه گان و نوجوانان اقدام کنید. تعلیم و تربیت کودکان را جدی بگیرید. درس انسانیت،راستی، درستی ، شاد زیستن و خدمت به اجتماع ، بشریت ، اخلاق و تربیت صحیح را سرلوحه امور فرزندان خود کنید.آموزه های والای قرآن ، ادبیات، شعر ،علوم پایه و ریاضی را توام بچه ها بخوانند.زبانهای زنده ملل را آموزس ببینند .تا استعدادهای بچه هایمان شکوفا شود و برای آبادانی و آزادی وطن با جان و دل مایه بگذارند. اینها ورد سخنان زنده یاد محسن هشترودی با اولیای فرهنگ و مردم کوچه بازار بود.
پروفسور محسن هشترودی
۱۲۸۶تبریز/ ۱۳۵۵ ه.ش تهران از ریاضی دانان بین المللی ایران ماست. وی در مدارس سیروس واقدسیه تبریز تحصیلات خود را آغاز و سپس به دارالفنون تهران رفت و در ۲۰سالگی با نبوغ و هوشمندی نظر اولیای فرهنگ کشور را به خود جلب کرد و بعنوان دانشجوی بورسیه دولتی برای تحصیل رشته ریاضیات به دانشگاه سوربون رفت و تا دکترای رشته ریاضیات تحصیل کرد و پس از بازگشت به ایران ابتدا کرسی استادی دانشسرای عالی تهران را دریافت کرد و ده سال پس از آن به ریاست دانشگاه تبریز رسید.در توسعه زیربنایی دانشگاه تبریز و ازهمه مهمتر رشته های علوم پایه و ریاضی دومین دانشگاه کشورکوشید وی پس از اتمام ماموریت در دانشگاه تبریز به عنوان رئیس دانشکده علوم دانشگاه تهران انتخاب شد. هشترودی سالها در کنگره های بین المللی ریاضی دانان جهان در انگلستان،فرانسه،هلند آمریکا و دپارتمانهای جهانی شرکت میکرد واز سخنرانان اصلی این مراکز علمی و پژوهشی بود و مدتی نیز در دانشگاه هاروارد به تدریس در دوره های تحصیلات تکمیلی علوم ریاضی و انجام تحقیقات مختص این دانشگاه پرداخت. او با تسلط بر زبان های ترکی،فارسی،عربی،فرانسه و انگلیسی علاوه بر استادی در رشته های ریاضیات در علوم اجتماعی، علوم انسانی و شعر و ادب نیز صاحب مطالعات و تالیفات و سخنرانی های گسترده ای بود تخصص وی در هندسه ی دیفرانسیل است که در آن یکی از مدل های ریاضی استاد خود در دانشگاه سوربون را که امروزه به نام التصاق هشترودی شناخته می شود را تکمیل کرده است.وی در فهرست۵۰ دانشمند تاثیر گذار وقت علوم ریاضی جهان قرار داشت. و مباحثه های علمی وی با انیشتن نیز حکایت‌های شنیدنی دارد.که از حوصله این یاد داشت خارج است.
■کتاب‌ها و آثار
- سایه‌ها / تهران: صفیعلیشاه، ۱۳۳۵.
- سف‍ی‍ن‍ه غ‍زل/ ب‍اه‍ت‍م‍ام اب‍وال‍ق‍اس‍م ان‍ج‍وی ش‍ی‍رازی؛ با مقدمه از محسن هشترودی، تهران: بنگاه مطبوعاتی صفیعلیشاه، ۱۳۳۶.
- دانش و ه‍ن‍ر/ تهران: کتابفروشی دهخدا، ۱۳4۰.
- نس‍ل س‍رگ‍ردان / ن‍وش‍ت‍ه‌‌ی و - ی‍وس‍ف‍ی‍ه؛ ب‍ام‍ق‍دم‍ه محسن هشترودی، محمد ج‍ن‍اب‌زاده، تهران: عطائی، ۱۳۴۳.
- تم‍ری‍ن‍ه‍ای ریاضیات م‍ق‍دم‍ات‍ی، هندسه دوای‍ر در ص‍ف‍ح‍ه/ [تهران]: یکان، ۱۳۴۵.
- مقدمه بر تئوری مجموعه‌ها/ تألیف علی‌اصغر هومانی؛ مقدمه محسن هشترودی، تهران: یکان، ۱۳۴۶.
- فل‍س‍ف‍ه: م‍س‍ائ‍ل ف‍ل‍س‍ف‍ی، م‍ک‍ت‍ب‌ه‍ای ف‍ل‍س‍ف‍ی، م‍ب‍ان‍ی علوم/ ت‍ال‍ی‍ف ع‍ل‍ی ش‍ری‍ع‍ت‍م‍داری؛ با مقدمه محسن هشترودی، اصفهان: کتابفروشی تایید اصفهان، ۱۳۴۷.
- هراس: در صد و یک ق‍طع‍ه: با ۵۴ ق‍طع‍ه اف‍زوده، ی‍ادداش‍ت‍ی از گ‍وی‍ن‍ده/ ح‍س‍ن ه‍ن‍رم‍ن‍دی؛ ت‍ح‍ل‍ی‍ل‍ی از محسن هشترودی، تهران: کتابفروشی زوار، ۱۳۴۸.
- سیری در جهان دانش/با مقدمه محسن هشترودی ؛ ترجمه محمد‌رضا غفاری، تهران: دهخدا، ۱۳۴۹.
- نظری‍ه ت‍واب‍ع م‍ت‍غ‍ی‍ر م‍خ‍ت‍ل‍ط/ ت‍ال‍ی‍ف ع‍ل‍ی‌اک‍ب‍ر م‍ن‍ت‍ظر ح‍ق‍ی‍ق‍ی؛ ت‍ال‍ی‍ف اصلی زی‍رن‍ظر محسن هشترودی، [تهران]:موسسه آموزش عالی آمار،۱۳۵۱.
- سیر ان‍دی‍ش‍ه ب‍ش‍ر/ تهران: انتشارات توکا، ۱۳۵۶.
- درباره رب‍اع‍ی‍ات عمر خیام/ ح‍س‍ن دان‍ش‍ف‍ر ؛ با م‍ق‍دم‍ه‌ه‍ای محسن هشترودی، م‍ج‍ت‍ب‍ی م‍ی‍ن‍وی، [تهران] : ح‍س‍ن دان‍ش‍ف‍ر : اق‍ب‍ال ،۱۳۷۳.
- جهان ان‍دی‍ش‍ه و دانش و ه‍ن‍ر/ اثر محسن هشترودی، تهران: بی نا، بی تا.
- شیمی آل‍ی عمومی/ ت‍ال‍ی‍ف ی‍ح‍ی‍ی ع‍ب‍ده؛ مقدمه محسن هشترودی، تهران: بی نا، بی تا.
- نظری‍ه اع‍داد/ ت‍ال‍ی‍ف ح‍س‍ن هشترودی، بی جا: بی نا، بی تا.
- هسته اتمی/ م. ک‍ورس‍ون‍س‍ک‍ی؛ م‍ت‍رج‍م ع‍ب‍اس گ‍رم‍ان؛ ب‍ام‍ق‍دم‍ه محسن هشترودی، [بی‌جا: خیام(چاپخانه.،بی¬تا].
- کسرهای زنجیری/ مولف محسن هشترودی؛ گردآورنده منصور معتمدی؛ ویراستار مصطفی سیادت‌موسوی، تهران: فاطمی، ۱۳۸۷.
- Les connexions normales: affines et weyliennes/ Mohsen HachtroudiTehran: Imprimerie Techehr, 1948 = 1327
- Les espaces d'elements a connexion projective normale. propositions donnees par la faculte/ par - Mohsen Hachtroudi Paris: Hermann et cie editeurs, 1316 = 1937.
- Sur les espaces de Riemann, de weyl et de schouten/ par Mohsen Hachtroudi Teheran: Universite de Teheran, 1335
- =1956-
●محمد فرج پور باسمنجی
