14 اردیبهشت 1400
محمدبنسلمان، وليعهد عربستان سعودي، اين هفته در يک گفتار تلويزيوني اعلام کرد از اين تاريخ، فقط قرآن مبناي قانون در اين کشور خواهد بود و استناد به احاديث نيز محدود به آن دسته از احاديث ميشود که متواتر هستند و احاديث ديگر که خبر واحد ناميده ميشوند، جايگاهي در قانون و مقررات عربستان نخواهند داشت.
تبریز امروز:
بسمالله الرحمن الرحيم
جمهوری اسلامی نوشته است، محمدبنسلمان، وليعهد عربستان سعودي، اين هفته در يک گفتار تلويزيوني اعلام کرد از اين تاريخ، فقط قرآن مبناي قانون در اين کشور خواهد بود و استناد به احاديث نيز محدود به آن دسته از احاديث ميشود که متواتر هستند و احاديث ديگر که خبر واحد ناميده ميشوند، جايگاهي در قانون و مقررات عربستان نخواهند داشت.
اين سخن وليعهد عربستان که به منزله فرمان لازمالاتباع حاکميتي در اين کشور تلقي ميشود، با استقبال گسترده محافل سياسي، رسانهاي و علمي ضد وهابي در جهان عرب و خود عربستان مواجه شد بطوري که اين روزها دستمايه تحليل صاحبنظران شده و در فضاي مجازي و رسانههاي مکتوب و شبکههاي راديوتلويزيوني به آن پرداخته ميشود. پيامدهاي اين اقدام وليعهد عربستان را در چند بخش ميتوان دنبال کرد.
1- به نظر ميرسد هدف اصلي محمدبنسلمان – که حاکم واقعي عربستان است و فرمانهاي او به مثابه فرمانهاي ملک سلمان شاه اين کشور کاربرد دارد – هرچه بيشتر هموار ساختن راه ليبراليزه کردن حکمراني است تا بتواند نظر غرب را به خود به عنوان کسي که ميتواند زمام امور را در جايگاه پادشاه در دست بگيرد جلب نمايد. وليعهد عربستان، در مدت 6 سال گذشته که قدرت را در دست دارد اقدامات زيادي براي جلب نظر غرب انجام داده که عمدتاً شامل لغو مقررات ديني مرتبط با روابط اجتماعي زنان و مردان و امور فرهنگي ميشوند. اکنون به نظر ميرسد او به برداشتن گامهاي مؤثرتري در اين زمينه نياز دارد، زيرا سرعت تحولات سياسي منطقه ايجاب ميکند خود را با شرايط جديد تطبيق بدهد تا احتمال حذف شدنش از سپهر قدرت کاهش يابد يا به صفر برسد.
2- بازنده اصلي اين بازي وليعهد عربستان، وهابيها خواهند بود که بيش از صد سال است شريک فکري و فرهنگي حکمراني در عربستان هستند. به نظر ميرسد بنسلمان احساس ميکند علماي وهابي به اندازه کافي پاداش حمايت از آلسعود براي به قدرت رسيدن و تحکيم و بسط قدرت را دريافت کردهاند و از حالا به بعد فقط مزاحم حکمراني اين خاندان خواهند بود و به همين دليل بايد کنار زده شوند. وهابيها البته در دهههاي اخير ثابت کردهاند که براي ماندن حاضرند هر هزينهاي را تقبل کنند. بنابراين، احتمال ميرود خود را با فرمان وليعهد تطبيق دهند و با توسل به توجيهات جديد، همچنان فرمانروائي در بخش مذهبي را حتي فقط با پوسته ظاهري هم که شده حفظ کنند و منتظر فرصتهاي محتمل بعدي بمانند.
3- تصور محمدبنسلمان و همفکران تصميمساز او اينست که اخبار غيرمتواتر 90 درصد روايات مورد استناد علماي وهابي را تشکيل ميدهند و لذا با 10 درصد بقيه و متن قرآن کريم ميتوانند از قید و بندهاي وهابيت ساخته رها شوند و حکمراني را به ميل خود شناور کنند. در حکمراني شناور، اين امکان وجود دارد که حاکمان هر روز به رنگي درآيند و امروز چيزي را حرام و فردا همان را حلال بدانند و براي توجيه اين تغييرات، به تفاسير متفاوت از قرآن و آن 10 درصد روايات متوسل شوند. با اين تصور است که وليعهد عربستان فکر ميکند با دست بازتر ميتواند به مقتضاي شرايط هر زمان همانگونه که نياز دارد عمل کند و آينده خود را تضمين نمايد بدون آنکه مجبور باشد تحميلهاي سختگيرانه علماي وهابي را بپذيرد.
4- آنچه بنسلمان نتوانسته پيشبيني کند اينست که مطالبات مخالفان سياستهايش در عربستان، جهان عرب و حتي کشورهاي اسلامي غيرعرب با استناد به قرآن کريم و آن 10 درصد احاديث متواتر که بيانگر سيره پيامبر اکرم هستند، بسيار آسانتر و شفافتر قابل پيگيري خواهد بود. قرآن کريم و سيره رسولالله صليالله عليه وآله با صراحت تکليف جنگ و صلح با مسلمانان، آزادي عقيده و بيان، حدود اختيارات حاکم اسلامي، شرايط کساني که ميتوانند متصدي حکمراني بر مسلمانان شوند، چگونگي تصرف در بيتالمال مسلمين، تنظيم روابط با ملتها و کشورها و روابط اجتماعي زنان و مردان را مشخص کردهاند. اگر قرار است از اين پس برخلاف روش متداول اهلسنت بهويژه وهابيون و حنابله، باب اجتهاد در عربستان باز باشد، علاوه بر بنسلمان و مشاورانش، بسياري از علماي دين و دانشگاهيان هم ميتوانند احکام قرآني و سيره عملي پيامبر اکرم را در موضوعات مختلف استنباط و به محمدبنسلمان به خاطر جنگ يمن اعتراض کنند، حمايت او از داعش و ساير گروههاي تکفيري تروريستي را زير سؤال ببرند، برخورد خشن او با اهالي شرق عربستان و سرکوب کردن مردم بحرین را محکوم کنند و بسياري از اقدامات ناشي از تفکر اباحيگري او را مخالف شرع مقدس اسلام بدانند. وليعهد عربستان با اين پيامد مهم چه خواهد کرد؟
5- بعيد نيست کنار زدن وهابيها و ليبراليزه کردن کشور، عربستان را بسوئي ببرد که کنترل آن از اختيار بنسلمان خارج شود. فرضيه ديگر اينست که به هنگام طغيان، وي از اهرم قدرت براي سرکوب مخالفين استفاده و ژست ليبرالي را قرباني باقي ماندن بر اريکه قدرت کند. در هر دو صورت، حکمراني شناور براي بنسلمان و حتي براي آلسعود يک خطر کردن است که براي فهميدن نتيجه آن بايد منتظر ماند.
اخبار ، گزارشات ، عکسها و فیلم های خود را برای ما ارسال دارید . برای ارسال میتوانید از طریق آدرس تلگرامی یا ایمیل استفاده کنید.