25 اسفند 1403
به نظر میرسد ارمنستان و آذربایجان اختلافات خود را در دو نقطه مذاکرهای حلوفصل کردهاند، که راه را برای امضای یک توافقنامه صلح که به بیش از ۳۵ سال درگیری پایان میدهد، هموار کرده است. وزارت امور خارجه ارمنستان در ۱۳ مارس اعلام کرد که «متن توافقنامه صلح مورد توافق قرار گرفته است.» این بیانیه اضافه کرد که ایروان پیشنهادات باکو را در مورد دو نقطه اختلافی که برای ماهها نهاییشدن پیشنویس پیمان را به تأخیر انداخته بود، پذیرفته است. این بیانیه جزئیات بیشتری در مورد حلوفصل مفاد بحثبرانگیز ارائه نکرد. در بیانیه ارمنستان آمده است: «توافقنامه صلح برای امضا آماده است. جمهوری ارمنستان آماده است تا مشورتهایی با جمهوری آذربایجان در مورد زمان و مکان امضای این توافقنامه آغاز کند.» گفته میشود دو نقطه اختلافی مربوط به درخواست آذربایجان مبنی بر اصلاح قانون اساسی ارمنستان برای به رسمیت شناختن حاکمیت باکو بر قرهباغ و همچنین خواسته باکو برای دسترسی بدون مانع به زمین از طریق قلمرو ارمنستان بود که سرزمین اصلی آذربایجان را به منطقه نخجوان متصل میکند. وزارت امور خارجه آذربایجان در بیانیهای که در ۱۳ مارس منتشر شد، از پیشنویس پیمان ابراز «رضایت» کرد، اما افزود که چند پیششرط باید برآورده شود تا مقامات آذربایجانی این پیمان را امضا کنند. بر اساس بیانیه وزارت امور خارجه آذربایجان، اولین «پیششرط برای امضای متن مذاکرهشده»، تصویب «اصلاحیهای در قانون اساسی ارمنستان برای حذف ادعاها علیه حاکمیت و تمامیت ارضی آذربایجان» توسط ایروان است. دومین شرط، موافقت ارمنستان با «انحلال گروه منسوخ و ناکارآمد مینسک و ساختارهای مرتبط با سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE)» است. گروه مینسک که توسط ایالات متحده، روسیه و فرانسه رهبری میشد، در سال ۱۹۹۲ برای نظارت بر روند صلح تأسیس شد، اما نفوذ این نهاد در سالهای اخیر کاهش یافته است. پیشنویس پیمان صلح عمدتاً خارج از چارچوب گروه مینسک مذاکره شد، در حالی که آذربایجان ادعا میکرد این گروه به نفع ارمنستان جانبداری میکند. در بیانیه آذربایجان آمده است: «ما آمادهایم تا گفتوگوی دوجانبه را در مورد این مسائل و سایر موضوعات مرتبط با روند عادیسازی روابط بین دو کشور ادامه دهیم.» در ماههای قبل از اعلام ناگهانی نهاییشدن متن پیمان صلح، روابط دوجانبه به شدت تیره شده بود و این تردیدها را ایجاد کرده بود که آیا در کوتاهمدت توافقی حاصل خواهد شد یا خیر. موضع آذربایجان در مورد اتصال زمینی بین سرزمین اصلی و نخجوان به طور قابل توجهی سختتر شد و rhetoric باکو به طور فزایندهای تهاجمی شد. به نظر میرسد که رویکرد سختگیرانه ممکن است ارمنستان را — که در جنگ دوم قرهباغ در اواخر سال ۲۰۲۳ شکست فاجعهباری متحمل شد و منجر به بازپسگیری قرهباغ توسط باکو شد — وادار به انجام امتیازاتی کرده باشد که آذربایجان در مورد نقاط اختلافی پیمان به دنبال آن بود.
تبریز امروز:
نیکول پاشینیان، نخستوزیر ارمنستان (چپ) و الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان در اجلاس بریکس در روسیه در اکتبر ۲۰۲۴ صحبت میکنند. دو طرف در ۱۳ مارس ۲۰۲۵ اعلام کردند که متن توافقنامه صلح بین آنها نهایی شده است، اما مشخص نیست که چه زمانی یا حتی آیا این توافقنامه امضا خواهد شد. (عکس: رامیل سیتدیکوف/brics-russia2024.ru)
به نظر میرسد ارمنستان و آذربایجان اختلافات خود را در دو نقطه مذاکرهای حلوفصل کردهاند، که راه را برای امضای یک توافقنامه صلح که به بیش از ۳۵ سال درگیری پایان میدهد، هموار کرده است.
وزارت امور خارجه ارمنستان در ۱۳ مارس اعلام کرد که «متن توافقنامه صلح مورد توافق قرار گرفته است.» این بیانیه اضافه کرد که ایروان پیشنهادات باکو را در مورد دو نقطه اختلافی که برای ماهها نهاییشدن پیشنویس پیمان را به تأخیر انداخته بود، پذیرفته است. این بیانیه جزئیات بیشتری در مورد حلوفصل مفاد بحثبرانگیز ارائه نکرد.
در بیانیه ارمنستان آمده است: «توافقنامه صلح برای امضا آماده است. جمهوری ارمنستان آماده است تا مشورتهایی با جمهوری آذربایجان در مورد زمان و مکان امضای این توافقنامه آغاز کند.»
گفته میشود دو نقطه اختلافی مربوط به درخواست آذربایجان مبنی بر اصلاح قانون اساسی ارمنستان برای به رسمیت شناختن حاکمیت باکو بر قرهباغ و همچنین خواسته باکو برای دسترسی بدون مانع به زمین از طریق قلمرو ارمنستان بود که سرزمین اصلی آذربایجان را به منطقه نخجوان متصل میکند.
وزارت امور خارجه آذربایجان در بیانیهای که در ۱۳ مارس منتشر شد، از پیشنویس پیمان ابراز «رضایت» کرد، اما افزود که چند پیششرط باید برآورده شود تا مقامات آذربایجانی این پیمان را امضا کنند.
بر اساس بیانیه وزارت امور خارجه آذربایجان، اولین «پیششرط برای امضای متن مذاکرهشده»، تصویب «اصلاحیهای در قانون اساسی ارمنستان برای حذف ادعاها علیه حاکمیت و تمامیت ارضی آذربایجان» توسط ایروان است. دومین شرط، موافقت ارمنستان با «انحلال گروه منسوخ و ناکارآمد مینسک و ساختارهای مرتبط با سازمان امنیت و همکاری اروپا (OSCE)» است.
گروه مینسک که توسط ایالات متحده، روسیه و فرانسه رهبری میشد، در سال ۱۹۹۲ برای نظارت بر روند صلح تأسیس شد، اما نفوذ این نهاد در سالهای اخیر کاهش یافته است. پیشنویس پیمان صلح عمدتاً خارج از چارچوب گروه مینسک مذاکره شد، در حالی که آذربایجان ادعا میکرد این گروه به نفع ارمنستان جانبداری میکند.
در بیانیه آذربایجان آمده است: «ما آمادهایم تا گفتوگوی دوجانبه را در مورد این مسائل و سایر موضوعات مرتبط با روند عادیسازی روابط بین دو کشور ادامه دهیم.»
در ماههای قبل از اعلام ناگهانی نهاییشدن متن پیمان صلح، روابط دوجانبه به شدت تیره شده بود و این تردیدها را ایجاد کرده بود که آیا در کوتاهمدت توافقی حاصل خواهد شد یا خیر. موضع آذربایجان در مورد اتصال زمینی بین سرزمین اصلی و نخجوان به طور قابل توجهی سختتر شد و rhetoric باکو به طور فزایندهای تهاجمی شد. به نظر میرسد که رویکرد سختگیرانه ممکن است ارمنستان را — که در جنگ دوم قرهباغ در اواخر سال ۲۰۲۳ شکست فاجعهباری متحمل شد و منجر به بازپسگیری قرهباغ توسط باکو شد — وادار به انجام امتیازاتی کرده باشد که آذربایجان در مورد نقاط اختلافی پیمان به دنبال آن بود.
برای دریافت خبرنامه هفتگی رایگان Eurasianet ثبتنام کنید. از Eurasianet حمایت کنید: به ما کمک کنید تا روزنامهنگاری ما برای همه آزاد و تحت تأثیر هیچکس باشد.
اخبار ، گزارشات ، عکسها و فیلم های خود را برای ما ارسال دارید . برای ارسال میتوانید از طریق آدرس تلگرامی یا ایمیل استفاده کنید.