12 تیر 1404
تاریخچه و توسعه برنامه توسعه جی-۱۰ در سال ۱۹۸۱ با پیشنهاد فرمانده نیروی هوایی چین، ژانگ تینگفا، به دنگ شیائوپینگ برای ساخت یک جنگنده نسل سوم با بودجهای حدود ۵۰۰ میلیون یوان آغاز شد. این پروژه اولین برنامه هواپیمایی چین بود که از فرآیندهای مدرن توسعه و خرید بهره برد.
تبریز امروز:
تا دهه ۱۹۸۰، نیروی هوایی چین (PLAAF) عمدتاً به هواگردهای کپیشده از شوروی مانند MiG-19 و MiG-21 متکی بود. با وقوع جنگهای هوایی مدرن در خاورمیانه (از جمله جنگ یوم کیپور)، ارتش چین متوجه شد که این هواپیماها در برابر جنگندههای غربی مانند F-15 و F-16 توان رقابت ندارند.
در نتیجه، حزب کمونیست چین در سال ۱۹۸۶ تصمیم به آغاز یک پروژه بومی گرفت: توسعه یک جنگنده پیشرفته با قابلیت برتری هوایی و مأموریتهای چندمنظوره.
پروژه J-10 بهصورت رسمی در اواخر دهه ۱۹۸۰ آغاز شد. مسئولیت طراحی به شرکت چنگدو ایرکرفت کورپوریشن (CAC) واگذار شد. هدف اصلی، ساخت جنگندهای مشابه یا حتی برتر از F-16 Fighting Falcon آمریکا بود.
هرچند طراحی اولیه از مدلهایی مانند Israeli Lavi و MiG-29 الهام گرفته بود، اما چین ادعا میکند که این هواپیما طراحی بومی دارد.
بر اساس گزارشهای مختلف، چین در طول پروژه J-10 از برخی فناوریهای خارجی بهرهمند شد:
همکاریهای غیررسمی با اسرائیل (بر اساس طراحی Lavi)
انتقال فناوری موتور و اویونیک از روسیه
خرید و مهندسی معکوس موتور AL-31F ساخت روسیه (مورد استفاده در Su-27)
این ترکیب باعث شد J-10 از لحاظ موتور، سامانههای کنترل پرواز و طراحی آیرودینامیک به جنگندهای قابلاتکا بدل شود.
نخستین پرواز رسمی J-10 در مارس ۱۹۹۸ انجام شد، هرچند تا سال ۲۰۰۵ محرمانه باقی ماند. نسخه نهایی در سال ۲۰۰5 بهطور رسمی وارد خدمت در نیروی هوایی چین شد.
پس از آن، نسخههای متعددی از این جنگنده توسعه یافت، از جمله:
J-10A – نسخه اولیه، تنها با رادار پالس داپلر و موتور روسی
J-10B – بهروز شده با ورودی هوای جدید، سامانههای جنگ الکترونیک پیشرفته
J-10C – نسخه پیشرفته با رادار AESA، تسلیحات نسل جدید، موتور WS-10
J-10S – نسخه دو سرنشینه آموزشی/عملیاتی
J-10CE – نسخه صادراتی، عرضهشده به کشورهای مانند پاکستان
نوع: جنگنده تکموتوره چندمنظوره
طول: حدود 16.9 متر
سرعت: بیش از 2 ماخ
موتور: AL-31FN توربوفن (روسی)، در برخی نسخهها موتور بومی WS-10
رادار: در نسخههای جدید، رادار آرایه فازی فعال (AESA)
توانایی سوختگیری هوایی و حمل تسلیحات هدایتشونده
J-10 برای چین نقش بسیار مهمی دارد:
ستون فقرات نیروی هوایی تاکتیکی در قرن ۲۱
مکمل جنگندههای سنگینوزنتر مانند J-11 و J-16
استفاده در رزمایشهای مشترک، از جمله رزمایشهای مشترک با پاکستان و کشورهای آسیای مرکزی
نمایش قابلیتهای صادراتی، گرچه تنها کشور خارجی دارنده J-10 تا کنون پاکستان است
در سال 2022، چین صادرات رسمی J-10C به پاکستان را آغاز کرد، اقدامی که تحلیلگران آن را توازنسازی در برابر هند (دارای رافال فرانسوی و Su-30MKI) ارزیابی کردند. پاکستان اکنون چند اسکادران از این جنگنده را در اختیار دارد.
اژدهای نیرومند چینی، امروز با قدرت در آسمان شرق آسیا پرواز میکند—و پیامی راهبردی به رقبای منطقهای و جهانی خود مخابره مینماید.
شرکت هوافضای چنگدو (Chengdu Aircraft Corporation - CAC)
زیرمجموعهای از شرکت دولتی AVIC (Aviation Industry Corporation of China)
ویژگی | مقدار |
---|---|
نقش اصلی | جنگنده چندمنظوره (Multirole Fighter) |
نوع | تکموتوره، سبک، تکسرنشین (نسخههای دو سرنشینه نیز دارد) |
نسل | جنگنده نسل 4++ |
اولین پرواز | 23 مارس 1998 |
ورود به خدمت | 2005 |
موتور | AL-31FN (ساخت روسیه) یا WS-10B (ساخت چین) |
سرعت بیشینه | 2.2 ماخ (~2330 کیلومتر در ساعت) |
برد عملیاتی | حدود 1250 کیلومتر |
سقف پرواز | بیش از 18٬000 متر |
نرخ اوجگیری | حدود 300 متر بر ثانیه |
موشکهای هوا به هوا: PL-8، PL-10، PL-12، PL-15
موشکهای هوا به سطح: KD-88، YJ-91، بمبهای هدایتشونده
توپ داخلی: یک قبضه توپ 23 میلیمتری دو لول
جنگ الکترونیک و ECM: در نسخههای پیشرفته مانند J-10C
سامانههای آویونیک: رادار آرایه فازی فعال (AESA در J-10C)
J-10 در پاسخ به نیاز چین برای جایگزینی جنگندههای قدیمی میگ-21 و افزایش استقلال دفاعی طراحی شد.
پاکستان به عنوان یکی از مهمترین خریداران این جنگنده، چند فروند J-10C دریافت کردهاست تا با Rafale هند رقابت کند.
در حال حاضر، بیش از 500 فروند J-10 در نیروی هوایی چین (PLAAF) و نیروی هوایی نیروی دریایی چین (PLANAF) در حال خدمتاند.
بدنهای شبیه به IAI Lavi اسرائیلی دارد (شایعاتی درباره نقش اسرائیل در طراحی اولیه J-10 وجود دارد)
طراحی ترکیبی از ویژگیهای جنگندههای روسی (مانند سوخو 27) و غربی (اف-16)
دارای کانارد (بالچههای جلویی) برای مانور بالا و کنترل در زوایای حمله شدید
J-10 یک جنگنده توانمند نسل چهارم با ارتقاءهایی است که آن را به نسل 4.5 یا 4++ نزدیک میکند.
قابلیت حمل طیف گستردهای از تسلیحات، بهویژه موشکهای مدرن هوا به هوا، آن را به یک مهاجم بالقوه در شرق آسیا بدل کردهاست.
نسخههای جدید مانند J-10C با رادار AESA و موتور توربوفن بومی، نشانگر پیشرفت صنعت هوایی چین در رقابت با جنگندههای غربی مانند اف-16 و رافال است.
اخبار ، گزارشات ، عکسها و فیلم های خود را برای ما ارسال دارید . برای ارسال میتوانید از طریق آدرس تلگرامی یا ایمیل استفاده کنید.