6 خرداد 1404

موغام معناسی

توفیق وحیدی آذر

موغام، آذربایجان‌ین سنتی و مقامی موسیقی‌لریندن بیری‌دیر کی، خالقین چالیشماغی ، حیسلری و تاریخی ایله باغلی‌دیر. بو موسیقی، کلاسیک شعرلرله بداهه‌نوازی‌نین بیرلشمه‌سی‌دیر و خاص دستگاه‌لار اوزرینده اجرا اولونور. موغام، یالنیز بیر موسیقی دئییل، بلکه ادبیات، شعر و عرفانلا یاناشی بیر درین چالیشما میراث‌دیر. ۲۰۰۸-جی ایلده یونسکو طرفین‌دن اینسان‌لارین معنوی فرهنگی چالیشما میراثی کیمی ثبت اولونوب. موغام، راست، شور، سه‌گاه، چهارگاه، بیات شیراز، شوشتر و همایون کیمی دستگاه‌لاردان عیبارت‌دیر و بیات کورد، حجاز کیمی شعبه‌لری وار.

تبریز امروز:

 

موغام‌ین معناسی

موغام، تورک لرین سنتی و مقامی موسیقی‌لریندن بیری‌دیر کی، خالقین چالیشماغی ، حیسلری و تاریخی ایله باغلی‌دیر. بو موسیقی، کلاسیک شعرلرله بداهه‌نوازی‌نین بیرلشمه‌سی‌دیر و خاص دستگاه‌لار اوزرینده اجرا اولونور. موغام، یالنیز بیر موسیقی دئییل، بلکه ادبیات، شعر و عرفانلا یاناشی بیر درین چالیشما میراث‌دیر. ۲۰۰۸-جی ایلده یونسکو طرفین‌دن اینسان‌لارین معنوی فرهنگ میراثی کیمی ثبت اولونوب. موغام، راست، شور، سه‌گاه، چهارگاه، بیات شیراز، شوشتر و همایون کیمی دستگاه‌لاردان عیبارت‌دیر و بیات کورد، حجاز کیمی شعبه‌لری وار.

موغام‌ین تاثیرلری

موغام، بیر موسیقی اولاراق، خالقین یاشایش چالیشما و روانینا درین تاثیرلر قویدو:

  • هیجانی و روانی تاثیر: موغام، غمدن شادلی‌غا، حماسه‌یه قدر درین حیسلر یارادیر و اینسان‌لارین هیجانلارینی ایفاده ائتمک اوزره بیر آچاردیر.
  • چالیشما و فرهنگ و کولتورکیم‌لیکله باغلانتی: بو موسیقی، آذربایجان خالقینین چالیشماسی، تاریخی و دیَرلرینی گؤستررک، میلّی و قومی کیم‌لیگی گوجلندیریر.
  • یاراتدیجی‌لیق و الهام: موغام‌ین بداهه‌نوازی خصوصیت‌لری، موسیقی‌چیلرین یاراتدیجی‌لیق‌لارینی آرتیریر و بو سنتی نسل‌دن نسله کؤچورور.
  • فارسی موسیقی‌سی ایله فرق‌لر: موغام، فارس موسیقی‌سی ایله (مثلاً، شور دستگاهی) بنزه‌سه‌ ده، داها حماسی و انرژی‌لی‌دیر، حالبوکی ایران موسیقی‌سی اکثراً عارفانه‌دیر.

چالیشما یارادیجی‌لیق و فولکلورون ساخلانماسی

موغام، فرهنگ چالیشما یارادیجی‌لیقی و فولکلورون ساخلانماسیندا اهمیت‌لی رول اویناییر، موغام قادیر اولوب  ایران ، آذربایجان ،عرب دونیاسیندا چالیشما تبادلینه ، سبب اولسون و بولگه موسیقی سینی زنگین لشدیریر!

موغام و کورد چالیشماسی ایله باغلانتی

موغام و کورد موسیقی‌سی، فارس، تورک و عرب هونر کؤکلره مالیک اولان بؤلگه‌سی موسیقی میراثینین بیر حیصه‌سی‌دیر. کورد چالیشما فرهنگینده، هوره یا هاموید کیمی فولکلوریک موسیقی‌لر، افسانه‌لر، حماسه‌لر و عاشقانه داستان‌لارلا باغلی‌دیر و موغام‌لا بنزرلیکلری وار.

  • بنزرلیکلر: موغام‌ین «بیات کورد» شعبه‌سی، کورد موسیقی‌سی ایله اورتاق ساختار و هیجانی حس‌لره مالیک‌دیر و بو، موسیقی‌لرین قارشیلق‌لی تاثیرلشمه‌سینی گؤستریر.
  • فرقلر: کورد موسیقی‌سی داها چوخ حماسی قهرمان‌لیق و عاشقانه‌لیک اوزرینده دایانیر و سرنا، دهل، دف و تنبور کیمی سازلاردان ایستیفاده ائدیر، حالبوکی موغام، بداهه‌نوازی و پیچیده دستگاه‌لارا دایانیر.
  • قارشیلق‌لی تاثیرلر: موغام، فارس موسیقی‌سیندن (مثلاً، بیات کورددان) تاثیر آلدیغی کیمی، کورد موسیقی‌سی ده بؤلگه‌نین موسیقی‌لریندن، او جومله‌دن موغام‌دان فایدالانیب.

 

موغام، یالنیز بیر موسیقی دئییل، بلکه بولگه ده خالقینین فرهنگ چالیشماسی و تاریخی کیم‌لیگ‌ینین بیر سمبولو‌دور. بو موسیقی، درین هیجانی و چالیشما تاثیرلریله، یالنیز آذربایجانیلار آراسیندا دئییل، کوردلار کیمی باشقا خالقلار آراسیندا دا، مثلاً بیات کورد شعبه‌سی واسطه‌سیله نفوذ ائدیب. حال کی فارس موسیقی سینین بیات شیراز ، شوشتریندن دا فایدالانیب ! واونلارا بیات تورکی وئریب دیر !

کئچمیش آی دا تبریز شهرینده و حال حاضیرده باکی دا موغام کنسرتلری گویه گوزانیب !

***

موغام

موغام یکی از موسیقی‌های سنتی و مقامی آذربایجان است که با زندگی، احساسات و تاریخ این مردم پیوندی عمیق دارد. این موسیقی ترکیبی از اشعار کلاسیک و بداهه‌نوازی است و بر اساس دستگاه‌های خاصی اجرا می‌شود. موغام صرفاً یک موسیقی نیست، بلکه میراثی عمیق است که با ادبیات، شعر و عرفان همراه است. در سال ۲۰۰۸، یونسکو موغام را به‌عنوان بخشی از میراث معنوی بشریت ثبت کرد. موغام از دستگاه‌هایی مانند راست، شور، سه‌گاه، چهارگاه، بیات شیراز، شوشتر و همایون تشکیل شده و دارای شعبه‌هایی مانند بیات کورد و حجاز است.

تأثیرات موغام

موغام به‌عنوان یک موسیقی تأثیرات عمیقی بر زندگی و روان مردم گذاشته است:

  • تأثیر احساسی و روانی: موغام از غم تا شادی و حماسه، احساسات عمیقی را برمی‌انگیزد و به‌عنوان کلیدی برای بیان هیجانات انسانی عمل می‌کند.
  • ارتباط با زندگی، فرهنگ و هویت فرهنگی: این موسیقی زندگی، تاریخ و ارزش‌های مردم آذربایجان را بازتاب می‌دهد و هویت ملی و قومی را تقویت می‌کند.
  • خلاقیت و الهام‌بخشی: ویژگی‌های بداهه‌نوازی در موغام، خلاقیت موسیقی‌دانان را افزایش می‌دهد و این سنت را از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌کند.
  • تفاوت با موسیقی پارسی: اگرچه موغام با موسیقی پارسی (مثلاً دستگاه شور) شباهت‌هایی دارد، اما بیشتر حماسی و پرانرژی است، در حالی که موسیقی پارسی اغلب عارفانه‌تر است.

نقش موغام در خلاقیت زندگی و حفظ فولکلور

موغام نقش مهمی در خلاقیت فرهنگی زندگی و حفظ فولکلور ایفا می‌کند. این موسیقی به‌عنوان یک ارزش فرهنگی در آذربایجان، ایران و جهان عرب به تبادل فرهنگی کمک کرده و موسیقی منطقه را غنی‌تر ساخته است.

ارتباط موغام با فرهنگ کُردی

موغام و موسیقی کُردی بخشی از میراث موسیقی منطقه‌ای هستند که ریشه‌های پارسی، ترکی و عربی دارند. در فرهنگ زندگی کُردی، موسیقی‌های فولکلوریک مانند هوره یا هاموید با افسانه‌ها، حماسه‌ها و داستان‌های عاشقانه مرتبط هستند و شباهت‌هایی با موغام دارند.

  • شباهت‌ها: شعبه «بیات کورد» در موغام با موسیقی کُردی ساختار و احساسات مشترکی دارد که نشان‌دهنده تأثیرات متقابل این موسیقی‌هاست.
  • تفاوت‌ها: موسیقی کُردی بیشتر بر حماسه‌های قهرمانی و داستان‌های عاشقانه تمرکز دارد و از سازهایی مانند سرنا، دهل، دف و تنبور استفاده می‌کند، در حالی که موغام بر بداهه‌نوازی و دستگاه‌های پیچیده تکیه دارد.
  • تأثیرات متقابل: همان‌طور که موغام از موسیقی پارسی (مثلاً بیات کورد) تأثیر پذیرفته، موسیقی کُردی نیز از موسیقی‌های منطقه، از جمله موغام، بهره برده است.

موغام نه‌تنها یک موسیقی، بلکه نمادی از هویت فرهنگی زندگی و تاریخی مردم منطقه است. این موسیقی با تأثیرات عمیق احساسی و زندگی، نه‌تنها در میان آذربایجانی‌ها، بلکه در میان دیگر اقوام مانند کُردها (از طریق شعبه بیات کورد) نفوذ کرده است. در حالی که موسیقی پارسی از دستگاه‌هایی مانند بیات شیراز و شوشتر بهره برده و در موغام آن‌ها بیات ترک را ارائه داده‌اند!
ماه گذشته کنسرت‌های موغام در شهر تبریز به شکل مناسبی اجرا شدند و هم‌اکنون مسابقه ِی آن در باکو برگزار می گردد و مورد استقبال قرار گرفته است!


 
 

ارتباط با تبریز امروز

اخبار ، گزارشات ، عکسها و فیلم های خود را برای ما ارسال دارید . برای ارسال میتوانید از طریق آدرس تلگرامی یا ایمیل استفاده کنید.

info@tabriz-emrooz.ir

اشتراک در خبرنامه

برای اطلاع از آخرین خبرهای تبریز امروز در کانال تلگرام ما عضو شوید.

کانل تلگرام تبریز امروز

فرم تماس با تبریز امروز

کلیه حقوق این سایت متعلق به پایگاه خبری تبریز امروز بوده و استفاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع است.
طراحی وتولید توسططراح وب سایت