خبر های ویژه
29 تیر 1398
خواب مردگان افسانه ای شهرمان چگونه برخواهد آشفت ؟
نوشته ای از: توفیق وحیدی آذر
باردیگر زمزمه حفاری در محوطه باستانی عصر آهن و آثار سال های دیرین در تبریز با عنوان احداث پارکینگ ، آن هم در کنار ساختمان های بازار خالی طرح چهار راه بهشتی به گوش می رسد، به سرعت می گویم ، اگر پارکینگ می خواهید آن همه مغازه خالی !!! زیر زمین ها را در چهار راه شهید بهشتی پارکینگ کنید ! قرار است محوطه گورستان های قدیمی شهر و حریم آنها به وسعت بسیار بزرگ برای احداث پارکینگ زیر زمینی حفاری شود. تبریز ناکامی 2018 را با مدیریت پیرمردان خواب آلود و جوانان بی تجربه و ناکارآمد، بی هیچ مدیریتی و عجولانه و بی ثمر از سر گذراند و فرصت گران بهای خود برای رونق توریسم تجارت ، درمان ، تحصیل و گردش و اقلیم در نهایت رشد و شکوفایی در چهار چوب ارزش های جاری اش را از دست داد.؛ حال در 2019 نابودسازی ثروت بالقوه تبریز در جذب توریست در محوطه منحصر بفرد باستانی اش را تدارک دیده اند. چه مقدار ظروف و سفال قدیمی خواهد شکست ، چه مقداری از آن گم خواهد شد و چه ثروتی از کف شهر رخت برخواهد بست و خواب مردگان افسانه ای چگونه در هم خواهد شکست ، مشخص و قابل قیمت گذاری نیست . در سال 78 متنی با عنوان " دفاع مردگان از میراث فرهنگی ما " را در روزنامه کیهان منتشر ساختم ، تا شاید فشار رسانه مانع از تخریب میراث دیرین گردد و زمان در محاکمات پر تماشایی شهرداری تهران گویای آن گشت که ما هرگز دلمان نمی خواست بشنویم، چون قرار بر بردن درآمد و ثروت از شهرمان بوده است.
تبریز امروز:
باردیگر زمزمه حفاری در محوطه باستانی عصر آهن و آثار سال های دیرین در تبریز با عنوان احداث پارکینگ ، آن هم در کنار ساختمان های بازار خالی طرح چهار راه بهشتی به گوش می رسد، به سرعت می گویم ، اگر پارکینگ می خواهید آن همه مغازه خالی !!! زیر زمین ها را در چهار راه شهید بهشتی پارکینگ کنید ! قرار است محوطه گورستان های قدیمی شهر و حریم آنها به وسعت بسیار بزرگ برای احداث پارکینگ زیر زمینی حفاری شود. تبریز ناکامی 2018 را با مدیریت پیرمردان خواب آلود و جوانان بی تجربه و ناکارآمد، بی هیچ مدیریتی و عجولانه و بی ثمر از سر گذراند و فرصت گران بهای خود برای رونق توریسم تجارت ، درمان ، تحصیل و گردش و اقلیم در نهایت رشد و شکوفایی در چهار چوب ارزش های جاری اش را از دست داد.؛ حال در 2019 نابودسازی ثروت بالقوه تبریز در جذب توریست در محوطه منحصر بفرد باستانی اش را تدارک دیده اند. چه مقدار ظروف و سفال قدیمی خواهد شکست ، چه مقداری از آن گم خواهد شد و چه ثروتی از کف شهر رخت برخواهد بست و خواب مردگان افسانه ای چگونه در هم خواهد شکست ، مشخص و قابل قیمت گذاری نیست . در سال 78 متنی با عنوان " دفاع مردگان از میراث فرهنگی ما " را در روزنامه کیهان منتشر ساختم ، تا شاید فشار رسانه مانع از تخریب میراث دیرین گردد و زمان در محاکمات پر تماشایی شهرداری تهران گویای آن گشت که ما هرگز دلمان نمی خواست بشنویم، چون قرار بر بردن درآمد و ثروت از شهرمان بوده است.
.jpg)
وقتی که جلو مسجد کبود ایستاده ای ؛ جلو چشمانت محوطه ای وسیع را می بینی که خاکبرداری کرده اند، شاید به عمق ده متر یا پانزده متر !
همه جا پر از تیرآهن ، میل گرد و مصالح ساختمانی است، لودری داخل مدرسه جهانشاه در غرب مسجد در حال کار است، کارگران هم در آن طرف یعنی شرق مسجد مشغول ساختن پاساژ فرهنگی و خیل مغازه ها هستند.
برای ساختن پایه های پاساژ بزرگی که طرفین مسجد را احاطه کند و درآمد آن بتواند سود سرشار نصیب شرکت های خاص کند. حفاری های عمیق و تزریق آهن و بتن در کف محوطه خاکبرداری شده ،انجام گرفته است و تو هر چقدر بیشتر نگاه کنی، غم بیشتر دلت را می گیرد . همه جا خراب است و باورت نمی شود که به اسم آبادانی ! مومنین چنین جفایی در حق مسجدشان بکنند.
***
وقفنامه مسجد کبود بخشی از عمارت مظفریه درسال 1265 هجری است که در دارلساطنه تبریز بدست آمد و توسط امیرنظام گروسی به خزانه سلطنتی فرستاده شد، این وقفنامه کتابی در سی صد و شصت و شش صفحه است که وزن آن 6 کیلوگرم و به طول و عرض 37*27 و ضخامت 9/5 سانتی متر دارای جلد چرمی است و تحت شماره 2458 در اداره بیوتات ثبت و در اتاق اسناد دولتی مضبوط است. این وقفنامه را فقیه و عالم آن زمان شیخ نجم الدین اسکویی تصدیق و تائید کرده است.
.jpg)
اما متولیان تخریب و تملک عمارت مظفریه اصلا علاقه ای به دانستن وقفی بودن زمین نداشتند و بدین علت با نشنیده گرفتن موقوفه بودن به کار خود ادامه می دادند.
در این حقیقت که مسجد کبود به غیر از یک اثر دینی ، یک اثر فرهنگی نیز هست ، هیچ تردیدی نیست، اما سازمان میراث فرهنگی نیز در مقابل کارانجام شده قرار گرفت و از انجام وظیفه و رسالت قانونی خود در حفظ میراث فرهنگی و حفظ حریم یک اثر و میراث گذشتگان عاجز ماند و توان مقابله با سودجویان پرقدرت را از دست داد.
من در بیستم مردادماه سال 77 در گزارش خبری تحت عنوان " مسجد کبود در محاصره تعرضات سودجویان " در روزنامه کیهان نوشته بودم ، لودرها شروع به خاکبرداری کرده اند و آنگاه بود که بازار داغ شایعات در خصوص پیدا شدن دفینه ها و آثار تاریخی و انتقال آنها در شهر رونق گرفت ، اما تعطیلی کارگاه شهرداری با مجاکمه آقای قبه در اسفندماه 77 انجام گرفت. تمامی نشریات محلی و روزنامه ها اعتراض افکار عمومی را در احداث پاساژ و بناهای جدید اعلام می کردند.
اما توان افکار عمومی نیز جلودار متصدیان تخریب و ایجاد سود نبود! و بار دیگر متاسفانه با توافق سازمان میراث فرهنگی ادامه ساخت بنا اما در طبقات کمتر در محوطه وقفی فیروزه اسلام آغاز شد.
***
در این گرد و غبار در گوشه ای از محوطه تخریب شده ، چند زن و مرد بدور از غوغاهای سیاست مشغول جستجو در تاریخ نیاکان و حلقه های مفقود زنجیر تاریخ هستند.
با صبر و حوصله تکه های ظروف سفالی ، اشیا آهنی و باقیمانده گورها و اسکلت های انسان های 1500 سال پیش از میلاد مسیح یعنی 3500 سال پیش از این را از دل خاک بیرون می کشند. مهندس عمران گاراژیان معاون میدانی هیات حفاری و باستانشناسی یافته های تاریخی محوطه را کم نظیر عنوان می کند و استمرار فرهنگی را در دوره های مختلف آهن در این محوطه بیان می دارد.
گورستان سطوح و طبقات متفاوت قرار دارد. و آثار بجا مانده نیز عصرهای مختلف دوره آهن را نشان می دهد.تاکنون حدود 50 گور باستانی نیز مورد کاوش قرار گرفته است .
نحوه تدفین به شکل جنینی، در دست گرفتن بشقاب توسط انسان کهن که یا بحالت تعارف و پیشکش است و یا در انتظار حیات مجدد و به همراه داشتن خمره های غذا و و وجود قطعات فلزی در بدن و گردن که موجب مرگ فرد شده ، پیدا شدن کله های قوچ و گردنبند و ذغال چوب ... و همه آثار هیجان انگیز آداب و رسوم و هویت فرهنگی مردمان گذشته دارد. جالب آنکه قدمت شهر تبریز را به سال های بسیار دور می برد.
آدمی که در کنار این بزرگواران خفته که بعد از چندین هزاره آرامش خود را از دست داده اند. حضور روح آنها را لمس می کند. و به این علت نیاز به ساخت موزه باز در این محوطه به همراه تخریب بناهای جدید الاحداث پاساژ ؛ اخذ خسارت از بانیان تخریب ضروری می نماید.
تا به امروز بانیان طرح در مقابله با قانون حفاظت از میراث فرهنگی برآمدند و برآن غالب شدند ؛ از شرع و شریعت و دستوراتش در امور موقوفات گریختند .
به افکار عمومی و فرهنگ مردم اعتنایی نکردند ، اکنون مردم می گویند که تنها نیاکان ما و مردگان هستند که خواهند توانست به دفاع از میراث فرهنگی بپردازند و غالب شوند و اکنون در مسجد کبود آن زمان رسیده است که مردگان به دفاع از میراث فرهنگی بپردازند.
ارتباط با تبریز امروز
اخبار ، گزارشات ، عکسها و فیلم های خود را برای ما ارسال دارید . برای ارسال میتوانید از طریق آدرس تلگرامی یا ایمیل استفاده کنید.
اشتراک در خبرنامه
برای اطلاع از آخرین خبرهای تبریز امروز در کانال تلگرام ما عضو شوید.
فرم تماس با تبریز امروز
کلیه حقوق این سایت متعلق به پایگاه خبری تبریز امروز بوده و استفاده از مطالب آن با ذکر منبع بلامانع
است.
طراحی وتولید
توسططراح وب سایت